Mówi się, że młodzi ludzie są właścicielami świata i przyszłości. W wielu miastach, ale także na wsiach, jest impreza, która chce przynajmniej zmienić swoje otoczenie na lepsze. Szuka możliwości, potencjału - żeby tu i tam żyć lepiej, aby miasto było bardziej atrakcyjne dla przyjezdnych, turystów. Spójrzmy na dwie takie gry, które są aktywne na przeciwległych krańcach regionu trenczyńskiego - w Partizánské i Trenčínie.

BAŤOVANY.SK

Projekt Baťovany jest w ich rękach w Partizánske. Odkryli urok miasta wymyślony przez Baty i jego architekta ze Zlína Vladimíra Karfíka. Autorzy projektu Baťovany przedstawiają miasto jako jedyne idealne miasto przemysłowe na Słowacji. Jego koncepcja została doskonale przemyślana. Fabryka, domy, zieleń, usługi. Wszystko to rozchodzi się tak, aby nie „przeszkadzały” sobie nawzajem, a jednocześnie były zawsze w zasięgu ręki.

Wszędzie można było chodzić, w drodze z pracy wyposażałeś się w sklepy lub fryzjera. Ogromna Fabryka Dwudziestego Dziewiątego Sierpnia (ZDA) jest obecnie siedzibą kilku firm. Wśród nich są producenci obuwia, duzi i mali. Jest wielu innych rzemieślników. Atmosfera miasta przyciąga młodych ludzi z różnych części Słowacji. Wielu z nich również urządza swoje mieszkania w stylu „lat Baty”. Jednak pod nagłówkiem Baťovany.sk są ludzie, którzy chcą pokazać innym miasto, jego historię i funkcjonalność. Są także przewodnikami miejskimi. Pokażę wam fabrykę, jedyną w swoim rodzaju kolonię domów Baty, ale także kościół, który, podobnie jak reszta miasta, jest doskonale przemyślany architektonicznie. Jak mówią sami autorzy projektu, Baťovany były utopią, która naprawdę zadziałała. Byli miastem, w którym zasady i logika odgrywały ważną rolę. Z przyjemnością ci to wszystko pokażę. Przynoszą również wiele interesujących faktów i dosłownie pikkolo z historii na stronie internetowej o tej samej nazwie.

TRENČÍN WALKA O TYTUŁ

Nie jest to jednak tytuł w dyscyplinie sportowej - do walki o tytuł wkroczyła kultura. Młodzież z Trenczyna stworzyła projekt „Kultywowanie ciekawości”, który ubiega się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2026 roku. W pierwszej turze zwrócił na siebie uwagę międzynarodowego jury eksperckiego. Tym razem obrona projektu nie odbyła się osobiście, ale poszczególne miasta przesłały krótki filmik, w którym zaprezentowały swój zamiar.

„Nagraliśmy fantastyczny film dokumentalny o tajemnicy zaginionego zamku w Trenczynie. Załączamy świadectwa członków zespołu i współpracowników. Następnie nadal mieliśmy godzinną obronę projektu w formie dwudziestu pytań i odpowiedzi w formie wideokonferencji ”- mówi Lenka Kuricová, kierownik programu. „Podczas przygotowywania projektu najciekawsze było stworzenie różnorodnych programów, które stworzyliśmy we współpracy z czterdziestoma kuratorami i kulturoznawcami ze Słowacji i zagranicy. Myśleliśmy o każdym, dlatego w projekcie znajdziecie programy łączące młodzież ze starszym pokoleniem, warsztaty taneczne dla osób z niepełnosprawnością ruchową, a także spektakle teatralne, kiermasze literackie i rezydencje artystyczne - dodaje.

„Jest to znacząca szansa, która zmieni życie całego regionu i każdy ma szansę być częścią tej niesamowitej transformacji” - wyjaśnia Lucia Dubačová, kierownik projektu Trenčín 2026. W nadchodzących miesiącach będą pracować nad ulepszeniem projektu . Chcą między innymi rozwijać partnerstwa, zwiększać zaangażowanie obywateli, organizacji i firm. „W drugiej turze międzynarodowe jury powinno odwiedzić Trenczyn i doświadczyć jego atmosfery, ale przede wszystkim energii mieszkańców miasta i regionu” - dodaje Dubačová.

Europejska Stolica Kultury 2026 będzie jednym z trzech miast - Trenczyn, Nitra, Żylina. Dowiemy się, co wydarzy się w grudniu tego roku. Tytuł Trenczyna jest wspierany przez współpracę z pobliskimi Trenczyńskimi Teplicami i Okręgiem Trenczyńskim.

zdjęcie: BAŤOVANY.SK